Badanie HLA-C – kiedy warto je wykonać? Genotypowanie w diagnostyce niepłodności immunologicznej i po poronieniach
Zdarza się, że układ odpornościowy kobiety traktuje komórki zarodka jako niepożądane i uniemożliwia mu zagnieżdżenie się w macicy. W takim przypadku mówi się o niepłodności o podłożu immunologicznym. Badanie HLA-C może pomóc w sprawdzeniu, czy właśnie to jest przyczyną problemów pary z zajściem w ciążę.
Badanie antygenów zgodności tkankowej HLA-C warto połączyć z genotypowaniem KIR.
Niepłodność immunologiczna i nawykowe poronienia: Jaki wpływ ma antygen HLA-C na zajście w ciążę?
HLA-C to inaczej antygeny zgodności tkankowej (antygeny leukocytarne), które znajdują się na powierzchni komórek u ludzi. Można je zaliczyć do jednej z dwóch grup C1 lub C2 (np. C1C1, C1C2, C2C2). Są one rozpoznawane przez receptory KIR na komórkach układu odpornościowego zwanych NK (tzw. natural killer cells). Ich zadanie polega na rozpoznaniu, czy dana komórka stanowi dla organizmu niebezpieczeństwo (bo np. została zakażona wirusem albo ma cechy nowotworzenia). Jeśli tak, komórki NK będą dążyły do jej zniszczenia.
W macicy znajdują się uNK (uterine natural killer), które biorą udział w zagnieżdżaniu się zarodka i tworzeniu łożyska. Receptory KIR na ich powierzchni mogą mieć działanie aktywujące (wspierają te dwa procesy) lub hamujące (mogą je uniemożliwić). Zachowanie uNK w stosunku do płodu zależy od ekspresji antygenów HLA-C zarodka, a także od równowagi między receptorami aktywizującymi i hamującymi.
Jeśli antygeny HLA-C zarodka zostaną uznane za obce przez receptory uNK, układ immunologiczny kobiety uniemożliwi mu zagnieżdżenie się w macicy. Wtedy mówi się o niepłodności z przyczyn leżących po stronie układu odpornościowego matki.
Kiedy warto wykonać badanie HLA-C?
Badanie genetyczne HLA-C jest zalecane parom, które:
- starają się o dziecko, ale bez powodzenia (np. z powodu nawykowych poronień lub trudności z poczęciem),
- mają za sobą nieudane próby in vitro,
- chcą sprawdzić swój stan zdrowia przed rozpoczęciem starań o potomstwo.
Jak się przygotować do badania genotypu HLA-C?
Nie jest wymagane specjalne przygotowanie do badania. Przed pobraniem próbki nie trzeba być na czczo ani odstawiać przyjmowanych leków. Materiał do analizy to niewielka ilość krwi żylnej.
Dlaczego badanie KIR i badanie HLA-C warto wykonać razem? Co mówi wynik badania HLA-C?
Jeśli lekarz podejrzewa, że przyczyną trudności z zajściem w ciążę może być działanie układu immunologicznego partnerów, warto wykonać u mężczyzny badanie HLA-C oraz badania KIR i HLA-C u kobiety. Największe ryzyko dla płodu stanowi połączenie dwóch czynników: allelu KIR AA u kobiety oraz allelu HLA-C2 od ojca.
Genotypowanie HLA-C zawsze warto skonsultować z lekarzem (ginekologiem lub immunologiem). Im więcej czynników utrudniających zajście w ciążę zostanie potwierdzonych lub wykluczonych, tym lepiej można dobrać sposób leczenia.
Problemy z płodnością? Zapraszamy do VitMeUp
W naszej klinice możesz wykonać kompleksową diagnostykę niepłodności. Współpracujemy z laboratorium, które specjalizuje się w badaniach molekularnych. Oprócz HLA-C oferujemy szereg badań genetycznych, m.in. kariotypu, mutacji w genie CFTR i AZF oraz wiele innych testów DNA. Poza tym zapewniamy wsparcie parom starającym się o dziecko na każdym etapie: planowania ciąży, diagnozowania przyczyn niepłodności oraz ich leczenia.
Chętnie odpowiemy nawet na najtrudniejsze pytania!
Źródła:
- https://www.mdpi.com/2073-4409/13/1/59
- https://ruj.uj.edu.pl/entities/publication/16b8e7e5-00c9-4599-a759-e964c472daea
- http://eprints.ugd.edu.mk/18229/
- https://link.springer.com/article/10.1007/s10815-020-01814-6
- https://journals.viamedica.pl/rheumatology_forum/article/download/57320/43720