Czy kroplówki witaminowe oraz wlewy dożylne są bezpieczne, legalne? Na co pomagają wlewy witaminowe?

najczestsze-objawy-spadku-testosteronu-i-hormonalna-terapia-zastepcza-testosteronem-trt
Spis treści:

  1. Czym są wlewy witaminowe?
  2. Wskazania do stosowania wlewów witaminowych, dożylnych i kroplowych
    2.1 Na co jeszcze pomagają wlewy witaminowe?
  3. Czy wlewy witaminowe to leki? Ich skład, skutki uboczne
    3.1 Jakie substancje może zawierać dożylna kroplówka i wlew witaminowy
    3.2 Kroplówki dożylne – informacja medyczna i skutki uboczne
    3.3 Kwalifikacja pacjenta do wlewu witaminowego
    3.4 Badania na niedobór witamin, magnezu, elektrolitów
  4. Wlewy witaminowe w świetle prawa
    4.1 Kto decyduje o podaniu wlewu witaminowego?
    4.2 Gdzie podaje się wlew witaminowy?
  5. Co powinno znaleźć się na stronie internetowej przychodni oferującej kroplówkę witaminową?
  6. Kroplówki witaminowe oraz wlewy dożylne w pytaniach i odpowiedziach
    6.1 Czy wlewy dożylne są formą suplementacji?
    6.2 Czy wlewy dożylne to preparaty jałowe (sterylne)?
    6.3 Jaka jest przewaga wlewów witaminowych nad doustną suplementacją?
    6.4 Jako pacjent o czym trzeba pamiętać decydując się na wlewy witaminowe?
    6.5 Jesteś pacjentem i masz wątpliwość co do stosowanych metod – jakie masz prawo i do kogo należy się zgłosić?
    6.6 Na co jest narażony pacjent przyjmujący wlewy z niepewnego źródła, które wykonuje nieprzeszkolony do tego celu personel?
    6.7 Co powinna zapewnić przychodnia, klinika, gabinety oferujący wlewy?
    6.8 Jakie akty prawne są kluczowe dla właściwego działania przychodni witaminowej oferującej działalność leczniczą?

Czym są wlewy witaminowe?

Kroplówki, koktajle, wlewy witaminowe to rodzaj dożylnej terapii żywieniowej znanej jako IVNT (ang. Intravenous nutrient therapies). To obwarowana przepisami (nie bez przyczyny!) procedura medyczna o wysokim potencjale prozdrowotnym w zakresie wsparcia organizmu człowieka, a także leczenia. Kroplówki witaminowe są przede wszystkim środkiem terapeutycznym, chociaż wiele osób kojarzy je jako usługę branży wellness związaną z zabiegami pielęgnacyjnymi przeciwko starzeniu się skóry. To duże uproszczenie, ponieważ jednym z podstawowych celów stosowania koktajli witaminowych jest uzupełnienie niedoborów składników odżywczych, których brak może skutkować określonymi objawami i pogorszeniem stanu zdrowia. Są szczególnie pomocne w przypadku ciężkich niedoborów lub w sytuacji, gdy doustna suplementacja może dać niewystarczające efekty.

Wskazania do stosowania wlewów witaminowych, dożylnych i kroplowych

Podstawowym wskazaniem do wlewów witaminowych jest „suplementacja” prowadzona wprost do krwiobiegu z pominięciem układu pokarmowego, jako miejsca wchłaniania (absorpcji) określonych składników witaminowo-mineralnych, a także aminokwasów. Forma dożylna ma wielką zaletę – pozwala ona omijać układ pokarmowy, co daje gwarancję na wysokie wykorzystanie składników. Jest to szczególnie ważne w przypadku schorzeń przewodu pokarmowego ograniczających wchłanianie substancji o znaczeniu fizjologicznym i terapeutycznym.

Na co jeszcze pomagają wlewy witaminowe?

Preparat w postaci wlewów dożylnych jest wskazany do łagodzenia zatrucia alkoholowego, co ma przysłużyć się szybszej regeneracji tkanek, chociażby dlatego, że składniki np. substancje odżywcze, duże dawki witaminy C trafiają bezpośrednio do krwiobiegu. Taki zabieg wspomaga prawidłowe funkcjonowanie i ogólny stan zdrowia, a może działać również na konkretne aspekty ludzkiego ciała i układów funkcjonalnych jak odporność organizmu, procesy starzenia się organizmu, a także mogą pomóc w szybszym powrocie do zdrowia.

Czy wlewy witaminowe to leki? Ich skład, skutki uboczne

Warto wiedzieć, że zdecydowana większość preparatów podawanych w ramach wlewów witaminowych to produkty lecznicze tj. leki dostępne wyłącznie na receptę lub dedykowane do lecznictwa zamkniętego (tylko dla szpitali, przychodni i gabinetów), zatem na ścisłe polecenie i zalecenia lekarza. Niekiedy mogą mieć one status środka specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub medycznego dedykowane do stosowania parenteralnego tj. pozajelitowego, czyli np. dożylnego.

Jakie substancje może zawierać dożylna kroplówka i wlew witaminowy?

Jak sama nazwa wskazuje podstawowe składniki to witaminy i biopierwiastki, które mogą być uzupełnione o makroelementy np. magnez, wapń, a także mikroelementy, w tym pierwiastki śladowe np. selen. Oprócz tego w ich składzie znajdują się składniki pomocnicze, które współtworzą tę formę leku (preparatu), a są to m.in. sterylna woda (podstawowy rodzaj rozpuszczalnika dla witamin i związków mineralnych rozpuszczalnych w wodzie). Pozostałe składniki mogą być to środki buforowe utrzymujące pH, co ma znaczenie dla trwałości związków aktywnych vel substancji czynnych z danej kroplówki.

Ważne!

Jednym z częściej stosowanych leków są kroplówki z magnezem podawane drogą dożylną, co ma wspierać mięśnie szkieletowe, serce, a także wydolność organizmu. Znajdują zastosowanie w leczeniu tężyczki.

Kroplówki dożylne – informacja medyczna i skutki uboczne

Co jest kluczowe w przypadku preparatów podawanych w klinikach oferujących wlewy witaminowe? Istotny jest ich skład, pochodzenie, status rejestracyjny, a także dostępna dokumentacja jak charakterystyka produktu, w której powinny znaleźć się szczegółowe informacje nt. właściwości terapeutycznych, wskazań, skutków ubocznych, przeciwwskazań, dawkowania, możliwych interakcji i dane związane z farmakokinetyką oraz farmakodynamiką np. opis mechanizmu działania. Swoistą dokumentacją dla każdego leku / preparatu dożylnego jest np. charakterystyka produktu leczniczego będącą pełną informacją dedykowaną na pracowników służby zdrowia. Inną postacią informacji o danym leku stosowanym dożylnie jest ulotka informacyjna dedykowana dla pacjentów, ponieważ zawiera najistotniejsze dla nich informacje.

Warto wiedzieć, że leki doustne i dożylne mogą być stosowane w procedurze off-label use, czyli poza wskazaniami rejestracyjnymi. Może ona obejmować podanie leku w innej chorobie niż wymieniona w CHPL, a także z uwzględnieniem innej dawki i sposobu dawkowania, a także innej drogi podania, stosowania w grupie innej niż docelowa. Dlaczego lekarz decyduje się na stosowanie wlewów dożylnych off-label? Powodem jest np. stan pacjenta, a także wyczerpanie standardowej procedury leczenia i często spotykany brak lub istotne ograniczenie w dostępności produktów leczniczych na terenie kraju.

Kwalifikacja pacjenta do wlewu witaminowego

Osobą kwalifikującą pacjenta do zabiegu podania leków w postaci dożylnej jest lekarz prowadzący, który przeprowadza wywiad, ale zleca przede wszystkim badania potwierdzające deficyt określonych składników, a także inne testy laboratoryjne potwierdzające i identyfikujące podstawowy problem zdrowotny. Kluczowe są tutaj badania z krwi (morfologia, Aspat i Alat, kreatynina, mocznik), moczu (ogólne, na posiew), a także badania obrazowe jak USG lub RTG. Niewykluczone są również konsultacje z innymi specjalistami medycznymi, na które lekarz prowadzący decyduje się mając na względzie dobro pacjenta.

Badania na niedobór witamin, magnezu, elektrolitów

Do bezpiecznego stosowania wlewów witaminowych niezbędne jest wykonanie badań określających poziom np. witamin jak B9 (kwas foliowy), B7 (biotyna), B12 (kobalamina). W grę wchodzi również oznaczanie innych substancji mogących być podane w formie dożylnej jak glutation, który określany jest w przypadku chorób wątroby. Dodatkowo wlewy mogą być podawane profilaktycznie w dawkach bezpiecznych dla pacjenta, które nie grożą stanowi jakim jest hiperwitaminoza, czyli nadmiar. Warto mieć na uwadze, że rzeczywisty monitoring jest trudny, ponieważ dany wynik lub ich seria może nie odpowiadać realnemu stanowi pacjenta, co wiąże się z dystrybucją składników, które w swojej zdecydowanej części znajdują się wewnątrz komórek, a badanie stężenia określa w pośredni sposób jego realną ilość.

Warto też zwrócić uwagę na fakt, że diagnostyka jest tylko potwierdzeniem hipotezy stanu pacjenta. Lekarz nie tyle może, ale musi działać i pomóc pacjentowi, nawet gdy wyniki są w normie lub ich brak. Dlatego oprócz “podstawowych badań z krwi” posiłkuje się innymi metodami diagnostycznymi włączając w to analizę pierwiastkową włosa, a także badania genetyczne i inne narzędzia analityczne. Wszystkie działania mają na celu określenie co dzieje się w organizmie pacjenta na poziomie komórkowym.

Ważne!

Jeśli „osoba decyzyjna” zleca terapię witaminową bez wykonania żadnych badań, wywiadu, ignoruje fakt przyjmowanych leków, a także informacji nt. chorób towarzyszących stanowi to wyraźny sygnał „red flag”🚩. Powinien skłonić zasadność skorzystania z oferty danego punktu, ponieważ niesie to za sobą istotne ryzyko konsekwencji zdrowotnych. Bez wyników badań wskazujących na potrzebę podania wlewu nie powinno się przyjąć żadnej wlewki, w tym witaminy C w dużych dawkach, a także żadnych witamin i minerałów! O skuteczności dożylnej terapii witaminowej lub innej dożylnej mogą świadczyć wyniki badań wykonane po określonym czasie od podania pojedynczego lub serii wlewek, ale również samopoczucie pacjenta. Kolejny argument, który przemawia za wykonaniem badań przed podaniem wlewek to fakt, że nadmierne suplementacja dożylna może prowadzić do stanu jak hiperwitaminoza, czyli nadmiernego stężenia danej witaminy, co prowadzi do wystąpienia objawów przedawkowania, które zamiast poprawiać komfort i jakość życia wręcz je obniżają.

Wlewy witaminowe w świetle prawa

Odnosząc się do definicji prawnej preparaty witaminowe jak leki podawane są w sytuacji niedoborów, a także w profilaktyce niedoborów jak np. witamina C, witaminy z grupy B u osób predysponowanych do niedoborów jak np. osoby przewlekle nadużywające alkohol. Podobnie jest w przypadku wlewów dożylnych będących najczęściej lekami lub specjalnymi środkami żywieniowymi (nie mylić ze środkiem spożywczym, którym jest suplement diety), których pula wskazań jest podobna.

Kto może wykonać wlew witaminowy?

Kluczowy dla pacjenta jest standard opieki medycznej, który zapewniają jedynie osoby z odpowiednim wykształceniem, przeszkoleniem, praktyką i doświadczeniem. Prawo jasno definiuje kto może wykonać wlewy dożylne, a jest nim pracownik służby zdrowia posiadający odpowiednie przeszkolenie do takiej formy podawania leków. Wśród profesji uprawnionych do podania wlewów jest ratownik / ratowniczka, pielęgniarka / pielęgniarz, a także lekarz mający uprawnienia do zlecania i wykonywania wlewów. Pacjenci powinni zdać sobie sprawę, że osoba wykonująca wkłucie jest zobowiązana do podjęcia kroków minimalizujących ryzyko wystąpienia chorób zakaźnych. Uprawnienia do podania takiej formy leku wynika z uzyskania tytułu zawodowego.

Kto decyduje o podaniu wlewu witaminowego?

Z racji, że preparaty jak wlewy witaminowe są preparatami do podania perenteralnego o statusie leku na receptę jedyną słuszną i zgodną z obowiązującą wiedzą i prawem osobą mogącą zlecić podanie takiego preparatu jest lekarz. Decyzję tę podejmuje na podstawie szczegółowo zebranego wywiadu, a w razie konieczności przeprowadzenia badań przedmiotowych jak osłuchiwanie klatki piersiowej i serca, badanie brzucha etc. Może zdarzyć się, że lekarz zadecyduje o zastosowaniu danego preparatu poza typowymi wskazaniami rejestracyjnymi, które pacjent wyczyta w ulotce lub CHPL. Taka praktyka zdarza się i nosi miano off-label.

Gdzie podaje się wlew witaminowy?

Docelowym miejscem, gdzie podaje się wlewy jest przygotowany do tego celu gabinet zabiegowy mieszczący się w obrębie danej kliniki, przychodni, centrum medycznego. Musi on spełniać określone normy higieniczne, sanitarne związane z procedurą kroplówek. Zdarza się oczywiście sytuacja, gdy ze względu na stan zdrowia pacjenta zachodzi konieczność podania kroplówki w domu. Nie jest to jednak wyjątek, w którym zachodzi możliwość odstępstwa od przyjętych norm w zakresie bezpieczeństwa podawania kroplówki.

Ważne!

Obecnie wiele przedsiębiorstw oferujących wlewy np. terapię chelatacyjną podaje je w miejscach do tego nieprzystosowanych, w której brakuje certyfikowanego sprzętu. Obecnie wiele gabinetów kosmetycznych nie mających wiele wspólnego z medycyną decyduje się na podawanie tego typu środków bez respektowania płynącej z tego tytułu odpowiedzialności.

Jakie jest odpowiednie miejsce do podawania wlewów witaminowych? Jedną z nich są gabinety lekarskie, specjalistyczne przychodni i inne podmioty prowadzące działalność leczniczą. Jak sprawdzić czy miejsce, w które się udajemy ma status podmiotu leczniczego? Pomocą służy państwowy rejestr RPWDL, czyli rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą.

Czy w tym rejestrze znajdziecie klinikę VitMeUp? Tak!

Zachowaj ostrożność!

Uważaj na podszywające się pod działalność (pseudo)leczniczą różnego rodzaju podmioty jak centra zdrowia o niejasnym profilu działalności, które w ramach swojej oferty przekonują o cudotwórczym działaniu kroplówek, za czym nie idzie klarowność dowodów naukowych. Zatem liczy się udokumentowana wiedza medyczna jak EBM – medycyna oparta na dowodach.

Kroplówki witaminowe oraz wlewy dożylne w pytaniach i odpowiedziach

Co powinno znaleźć się na stronie internetowej przychodni oferującej kroplówkę witaminową?

Pacjent wybierając klinikę witaminową, która w swojej ofercie ma dożylne wlewy powinien mieć nieograniczony i nieutrudniony w żaden sposób dostęp do informacji medycznej związanej ze stosowanym preparatem, a także innymi informacji nt. bezpieczeństwa danej procedury medycznej jak wlew, w której dochodzi do przerwania ciągłości skóry i bezpośredniej infuzji do krążenia ogólnego określonego zestawu składników jak witaminy, minerały, aminokwasy i inne substancje o znaczeniu fizjologicznym jak reswerartrol, kwercetyna.

Kluczowa dla pacjenta jest również informacja nt. personelu, który w czasie wizyty, konsultacji i samego zabiegu będzie odpowiedzialny za stan zdrowia pacjenta. Dlatego dobrze, jeśli na stronie przychodni jest przedstawiona w sposób jawny zespół medyczny, na który z pewnością będą składać się lekarze, ratownicy medyczni i pielęgniarki.

Ważne!

Dlaczego wybór właściwej kliniki witaminowej jest kluczowy? Dobra klinika to taka, w której podawanie dożylne jest metodą leczniczą o ściśle określonych wskazaniach i przeprowadzoną na wyraźne zalecenie lekarza. Niewłaściwe, nieuzasadnione leczenie nie tylko w postaci wlewów może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta.

Czy wlewy dożylne są formą suplementacji?

Wlewy witaminowe są dedykowane przede wszystkim do leczenia określonych niedoborów, wsparcia leczenia nie tylko dietetycznego niektórych chorób, ale wywołanie określonego efektu fizjologicznego zależnego od grupy pacjentów np. sportowców i osób narażonych na szkodliwe działanie substancji chemicznych związanych z profilem zawodowym.

Czy wlewy dożylne to preparaty jałowe (sterylne)?

Tak, to podstawowy wymóg związany z dożylnym stosowaniem leków. Każda kroplówka niezależnie od swojego składu powinna być jałowa, wolna od pirogenów (substancji mogących wywołać gorączkę), a także od zanieczyszczeń chemicznych i fizycznych.

Jaka jest przewaga wlewów witaminowych nad doustną suplementacją?

Wlewy pomagają szybciej wyrównać niedobory witaminowo-mineralne ze względu na możliwość podania całej dawki wprost do krwiobiegu, co w przypadku doustnych form jest niemożliwe. Niejednokrotnie ulegają one dużym ograniczeniom w zakresie wchłaniania, na co istotny wpływ ma stan układu pokarmowego. Przykładowo zespół złego wchłaniania jest jedną z sytuacji medycznych, gdzie podawanie wlewów ma większy sens niż doustna suplementacja. Wlewy witaminowe są szybszą formą uzupełniania niedoborów, nie mają jednak statusu panaceum, czyli leku na wszystkie choroby.

Jako pacjent o czym trzeba pamiętać decydując się na wlewy witaminowe?

Kluczową kwestią jest m.in. procedura obowiązująca w przychodni oferującej wlewy witaminowe. Zawsze powinna zacząć się ona od konsultacji lekarskiej, która obejmie badanie przedmiotowe i podmiotowe ze szczegółową informacją nt. stosowanych leków na stałe i doraźnie, a także pytania dodatkowe o obecny stan zdrowia tj. choroby towarzyszące, historię chorobową, a także wywiad rodzinny np. dla chorób dziedzicznych. Kolejno podanie kroplówki nie odbywa się bez badań przemawiających za koniecznością podania wlewu, co może wyrażać się jako niedobór konkretnego składnika lub istotne pogorszenie określonych parametrów fizjologicznych np. prób wątrobowych itd.

Jesteś pacjentem i masz wątpliwość co do stosowanych metod - jakie masz prawo i do kogo należy się zgłosić?

Jeśli jako pacjent masz wątpliwości związanych z planowaną, przeprowadzoną terapią za pomocą wlewów możesz zgłosić się do RPP – Rzecznika Praw Pacjenta. Czy jego działania są skuteczne? W ostatnich latach Rzecznik nałożył wiele kar finansowych za nieuzasadnione podanie leków dożylnie bez uprzednich badań laboratoryjnych wskazujących na konieczność zastosowania tej procedury. Przydatne linki:

Warto sięgnąć również do zapisów prawa i ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta, gdzie w rozdziale drugim i artykule 6 czytamy, że:

Prawo do świadczeń zdrowotnych zgodnych z aktualną wiedzą medyczną i zasięgania opinii

“1.Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej.

2.Pacjent ma prawo, w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń zdrowotnych, do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń.

3.Pacjent ma prawo żądać, aby udzielający mu świadczeń zdrowotnych:

1)lekarz zasięgnął opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie;

2)pielęgniarka (położna) zasięgnęła opinii innej pielęgniarki (położnej).

4.Lekarz może odmówić zwołania konsylium lekarskiego lub zasięgnięcia opinii innego lekarza, jeżeli uzna, że żądanie, o którym mowa w ust. 3, jest bezzasadne.

5.Żądanie, o którym mowa w ust. 3, oraz odmowę, o której mowa w ust. 4, odnotowuje się w dokumentacji medycznej.

6.Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się do pielęgniarki (położnej) w zakresie zasięgania opinii innej pielęgniarki (położnej).”

Na co jest narażony pacjent przyjmujący wlewy z niepewnego źródła, które wykonuje nieprzeszkolony do tego celu personel?

Są to przede wszystkim skutki uboczne (działania niepożądane) danych preparatów, o których bardzo często nikt nie informuje pacjenta przekazując mu jedynie superlatywy płynące z zastosowania danego preparatu. W dalszej kolejności należy wymienić potencjalne narażenie pacjenta na konsekwencje zdrowotne związane np. z hiperwitaminozą. Wlew dożylny nie jest obojętną ingerencją w organizm, a przeprowadzenie tego zabiegu wymaga wiedzy nt. bezpiecznego przeprowadzenia wolnego od np. zakażeń w miejscu wkłucia się. Oprócz tego zabieg ten jest z reguły bezbolesny, przez krótką chwilę pacjent odczuwa dyskomfort związany z wykonaniem wkłucia – to niestety może zmienić się, jeśli zabieg wykonuje osoba do tego nieprzeszkolona. To również dla pacjenta nieuzasadnione koszty.

Co powinna zapewnić przychodnia, klinika, gabinety oferujący wlewy?

Podanie kroplówki to przede wszystkim procedura (zabieg) medyczny (leczniczy). W związku z nim przychodnia, w której zabieg ten przeprowadza się powinna świadczyć obowiązek prowadzenia właściwej dokumentacji, w której szczegółowo zostaną zapisane informacje o danym preparacie, jego dawce, a także inne niezbędne informacje medyczne jak stosowane leki, choroby towarzyszące, bieżące wyniki badań. Oprócz tego to również:

  • spełnienie wymagań sanitarnych i higienicznych pomieszczeń, w której przeprowadza się podanie kroplówki
  • stosowanie legalnego sprzętu o odpowiedniej certyfikacji, które potwierdza bezpieczeństwo stosowania
  • legalność podawanych substancji, które są zarejestrowane do podawania na terenie kraju lub w związku z przynależnością do UE do krajów członkowskich (w przypadku rejestracji zdecentralizowanej).

Jakie akty prawne są kluczowe dla właściwego działania przychodni witaminowej oferującej działalność leczniczą?

Są to:

  • ustawę o działalności leczniczej
  • rozporządzenie w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników do poszczególnych stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami
  • prawo farmaceutyczne
  • ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

Bibliografia:

Formularz

Wyślij wiadomość

Czego dotyczy zapytanie?

Oddziały kliniki

Wrocław Różanka
Kiełczów Wrocław
Centrum Medyczne VitMeUp