Diagnostyka i leczenie cukrzycy – Wrocław
Cukrzyca to przewlekłe schorzenie, klasyfikowane jako choroba cywilizacyjna. O dolegliwości tej mówimy, gdy poziom glukozy we krwi utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie. Przyczyny takiego stanu mogą być rozmaite. Duże znaczenie ma prowadzony styl życia, zwłaszcza jeśli chodzi o cukrzycę typu 2. Jej występowanie może mieć związek z upośledzeniem wydzielania insuliny na podłożu np. genetycznym, jak i opornością na działanie tego hormonu.
Cukrzyca typu 2 – skąd się bierze?
Cukrzyca typu 2 to schorzenie metaboliczne. Jej rozwój determinują predyspozycje genetyczne, ale w dużej mierze są to także czynniki związane z trybem życia, które przyczyniają się do obniżonej efektywności organizmu w procesie metabolizowania glukozy. W efekcie, może dojść do sytuacji, w której organizm nie produkuje już odpowiedniej ilości insuliny, bądź komórki ciała zaczynają być na nią niewrażliwe, prowadząc do nadmiernego nagromadzenia się glukozy w krwi. Insulina to hormon produkowany przez trzustkę. Główną rolą tego hormonu jest „kierowanie” glukozy z krwi do komórek w celu uzyskania energii.
Długotrwałe utrzymanie się podwyższonego poziomu glukozy we krwi grozi uszkodzeniem szeregu narządów, w tym oczu, serca, nerek, a także układu nerwowego i naczyń krwionośnych, co jest skutkiem zaburzeń funkcji śródbłonka naczyniowego, zwiększających jego przepuszczalność i doprowadzających do odkładania się cukrów w ścianach naczyń. Rezultatem są zaburzenia w odżywianiu i ukrwieniu tkanek oraz narządów [1,2].
Objawy cukrzycy typu 2
Objawy cukrzycy typu 2 mogą być początkowo trudne do zauważenia, ponieważ rozwijają się stopniowo i mogą być subtelne. Wiele osób przez długi czas nie zdaje sobie sprawy z choroby. Tym niemniej, istnieje szereg charakterystycznych symptomów, które sugerują rozwijającą się cukrzycę typu 2:
- Nadmierne pragnienie i częste oddawanie moczu – wysoki poziom glukozy we krwi sprawia, że nerki pracują intensywniej, aby pozbyć się nadmiaru cukru, co prowadzi do częstszego oddawania moczu i, w rezultacie, do wzmożonego pragnienia.
- Chroniczne zmęczenie – skutkiem niewystarczającej ilości glukozy dostarczanej do komórek jest uczucie zmęczenia i braku energii.
- Nieuzasadniona zmiana wagi – mimo zwiększonego apetytu, osoby z cukrzycą typu 2 mogą doświadczać utraty wagi. Dzieje się tak, ponieważ organizm zaczyna spalać tłuszcze i mięśnie w celu pozyskania energii. Z drugiej strony, bardzo często obserwowana jest otyłość brzuszna, która już na etapie insulinooporności.
- Pogorszenie wzroku – wysoki poziom cukru we krwi może powodować zmiany w płynach oka, prowadząc do problemów ze skupieniem wzroku.
- Utrudnione gojenie się ran – uszkodzenia naczyń krwionośnych i osłabienie układu odpornościowego sprawiają, że skaleczenia i rany goją się wolniej niż zwykle.
- Częste infekcje – osoby z cukrzycą typu 2 są bardziej narażone na infekcje, zwłaszcza infekcje skóry, dziąseł oraz dróg moczowych.
- Parestezje lub drętwienie w dłoniach lub stopach – wysoki poziom glukozy we krwi może uszkodzić nerwy, co objawia się mrowieniem, pieczeniem lub drętwieniem, zwłaszcza w kończynach.
- Ciemnienie skóry w niektórych obszarach ciała – może występować w fałdach skórnych i w miejscach, takich jak pachy czy kark, i jest to jeden z wczesnych znaków insulinooporności [1,2].
Diagnostyka cukrzycy
Diagnostyka cukrzycy typu 2 polega na wywiadzie i analizie szeregu badań laboratoryjnych:
- Pomiar poziomu cukru we krwi, określany jako glikemia, z normą dla osób zdrowych wynoszącą 60–99 mg/dl (3,4–5,5 mmol/l) – test ten jest niezwykle wartościowy klinicznie, umożliwia bowiem identyfikację cukrzycy, wykrywanie stanów hipoglikemii oraz pozwala pacjentom na samodzielne monitorowanie poziomu cukru przy użyciu przenośnych glukometrów.
- Badanie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c), które służy do oceny stopnia kontroli metabolicznej cukrzycy. Poziom tej hemoglobiny jest wskaźnikiem retrospektywnym, odzwierciedlającym średni poziom cukru we krwi przez ostatnie trzy miesiące, co jest możliwe dzięki cyklu życiowemu erytrocytów trwającemu około 120 dni.
- Inne: testy na obecność glukozy i ciał ketonowych w moczu, test tolerancji glukozy doustnej (OGTT), analiza reakcji organizmu na podanie insuliny, które pozwalają dokładniej zrozumieć stan zdrowia pacjenta i obecność cukrzycy [3].
Leczenie cukrzycy – na czym polega?
Leczenie cukrzycy typu 2 powinno mieć charakter złożony. Wiele zależy tutaj od stopnia zaawansowania choroby i tego jak na co dzień kształtuje się stężenie glukozy we krwi. Biorąc pow uwagę powyższe, lekarz diabetolog może zdecydować o włączeniu określonych leków. Strategia leczenia cukrzycy opiera się na doborze środka farmakologicznego, adekwatnego do stopnia zaawansowania schorzenia – może to być insulinoterapia lub przyjmowanie leków przeciwcukrzycowych doustnie.
Istotnym elementem terapii jest także odpowiednio zbilansowana dieta, uwzględniająca zarówno ilość, jak i jakość spożywanych posiłków w ciągu dnia, a także regularna aktywność fizyczna i zarządzanie stresem. Warto podkreślić, że metody niefarmakologiczne odgrywają kluczową rolę w procesie leczenia cukrzycy. Szczególnie na wczesnych jej etapach, gdzie dostosowanie diety i zwiększony wysiłek fizyczny mogą okazać się wystarczające aby kontrolować poziom cukru we krwi, eliminując konieczność stosowania leków doustnych czy insuliny [3].
Cukrzyca – konsultacje i leczenie w VitMeUp Wrocław
W VitMeUp Wrocław wspieramy pacjentów, u których rozpoznano insulinooporność, ale i tych ze zdiagnozowaną cukrzycą typu 2. Naszym celem jest kompleksowe podejście do problemu, uwzględniające szereg procedur, które mogą zapobiegać dalszemu rozwojowi choroby oraz ograniczać ryzyko występowania powikłań.
Dietoterapia
Dietoterapia jest kluczowym elementem zarządzania cukrzycą i ma na celu utrzymanie poziomu glukozy we krwi jak najbliżej normy, co pomaga zapobiegać lub opóźniać rozwój powikłań związanych z chorobą. Dieta w cukrzycy powinna być indywidualnie dostosowana do potrzeb pacjenta, uwzględniając jego stan, poziom aktywności fizycznej oraz cele leczenia. Konsultacje z dietetykiem lub mogą pomóc w opracowaniu i dostosowaniu planu żywieniowego, który będzie wspierał zarządzanie cukrzycą i ogólny dobrostan.
Specjalistą dietetyki klinicznej, który w VitMeUp opiekuje się pacjentami z cukrzycą jest Anna Henzel.
Wlewy dożylne - kwas alfa-liponowy (ALA)
ALA jest przeciwutleniaczem, który może neutralizować wolne rodniki, redukując stres oksydacyjny, co ma potencjalnie pozytywny wpływ na leczenie komplikacji cukrzycowych związanych z neuropatią. Przeprowadzone badania dowodzą, że dożylna aplikacja ALA może skutecznie poprawiać objawy neuropatii, stanowiące następstwo postępującej cukrzycy.
U pacjentów z cukrzycą typu 2, którzy otrzymywali ALA dożylnie w odpowiedniej dawce, zaobserwowano znaczące ograniczenie objawów neuropatii w porównaniu z placebo. [4]. Warto także podkreślić, że wlewy dożylne z ALA sprzyjają zwiększaniu wrażliwości tkanek na działanie insuliny [5].
Terapia mitochondrialna IHHT
Terapia mitochondrialna IHHT to nowoczesna metoda leczenia i rehabilitacji, która polega na naprzemiennym wystawianiu organizmu na warunki niskiego i wysokiego poziomu tlenu. IHHT jest wykorzystywana do poprawy wydajności mitochondriów, czyli „centrów energetycznych” naszego organizmu, które są odpowiedzialne za produkcję energii [6].
Podczas terapii pacjent wdycha przez maskę naprzemiennie powietrze z obniżoną (hipoksyjną) i zwiększoną (hiperoksyjną) zawartością tlenu. Zmiany te są ściśle kontrolowane i dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Niski poziom tlenu stymuluje organizm do adaptacji, w wyniku której dochodzi do zwiększenia liczby i efektywności mitochondriów oraz poprawy ich zdolności do wytwarzania energii. Wysoki poziom tlenu pozwala na szybką regenerację i lepsze nasycenie tkanek tlenem. Terapia IHHT znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny. Może także sprzyjać regulacji poziomu cukru we krwi.
Chętnie odpowiemy nawet na najtrudniejsze pytania!
Bibliografia:
- https://www.who.int/health-topics/diabetes#tab=tab_1 (data wejścia: 05.04.2024)
- https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/preventing-problems/heart-disease-stroke (data wejścia: 05.04.2024)
- Drągowski P i wsp. Cukrzyca jako problem społeczny i ekonomiczny. Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 2014; 2 (39):163-166.
- Dan Ziegler, F Arnold Gries; α-Lipoic Acid in the Treatment of Diabetic Peripheral and Cardiac Autonomic Neuropathy. Diabetes 1 September 1997; 46 (Supplement_2): S62–S66.
- Evans JL, Goldfine ID. Alpha-lipoic acid: a multifunctional antioxidant that improves insulin sensitivity in patients with type 2 diabetes. Diabetes Technol Ther. 2000 Autumn;2(3):401-13. doi: 10.1089/15209150050194279. PMID: 11467343.
- Annesley SJ, Fisher PR. Mitochondria in Health and Disease. Cells. 2019 Jul 5;8(7):680. doi: 10.3390/cells8070680. PMID: 31284394; PMCID: PMC6678092.