Sirtuiny a długowieczność – na czym polega dieta SIRT i dlaczego warto stosować kurację dożylną z NAD+?
Sirtuiny to tzw. enzymy długowieczności, które wykazują zdolność do wyciszania ekspresji genów prostarzeniowych. Mają więc korzystny wpływ na organizm, ograniczając ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych. Co istotne, do ich aktywacji dochodzi na skutek restrykcji kalorycznej – następuje wówczas genetyczny mechanizm przetrwania, motywujący organizm do funkcjonowania w niekorzystnych warunkach. Stawarza to przestrzeń do tego, by sirtuiny zaczęły pełnić swoje kluczowe funkcje. Enzymy te uczestniczą w podziałach komórkowych i naprawie DNA, odpowiadając za prawidłowy przebieg tych procesów. Są to natomiast tylko ich wybrane właściwości przyczyniające się do usprawnionego funkcjonowania organizmu.
Sirtuiny – co to? Czym są sirtuiny?
Sirtuiny to rodzina siedmiu białek enzymatycznych (białka SIRT1–SIRT7), które uczestniczą w posttranslacyjnej modyfikacji białek, zwłaszcza deacetylacji, ale także poliADP-rybozylacji, demalonylacji czy lipoamidacji, a tym samym – w regulacji wielu procesów metabolicznych. Co kluczowe, ich aktywność jest bezpośrednio zależna od dostępności NAD+ – endogennego koenzymu obecnego w komórkach wszystkich organizmów żywych, pełniącego kluczowe funkcje w wielu procesach biochemicznych.
Warto wiedzieć: pierwszą sirtuinę wyizolowano w 1984 r. z drożdży i nazwano ją SIR2.
Mechanizm działania sirtuin
SIRT 1,6 i 7 umiejscowione są głównie w jądrze komórkowym, gdzie wpływają na proces naprawy DNA i stabilizację epigenomu. SIRT 3, 4 i 5 natomiast obecne są w mitochondriach – to właśnie tam kontrolują metabolizm i wytwarzanie energii. SIRT 2 z kolei znajduje się w cytoplazmie, odpowiadając za kontrolę podziałów komórkowych, naprawę DNA i stabilizację epigenomu.
Jak aktywowane są sirtuiny?
Do aktywacji surtuin dochodzi podczas restrykcji kalorycznej. Uruchamia się wówczas genetyczny mechanizm przetrwania, który motywuje organizm do wytężonej pracy – do przeżycia w niekorzystnych warunkach. Sirtuiny są wtedy wytwarzane przez prawie wszystkie komórki ludzkiego ciała. Warto natomiast zaznaczyć, że poszczególne białka tego typu różnią się pod względem swojej lokalizacji w komórce oraz kierunku działania.
Przestrzeganie restrykcji kalorycznych przez całe życie byłoby natomiast niezwykle problematyczne. W związku z tym badacze zaczęli poszukiwać substancji, które mają zdolność do aktywowania tych białek enzymatycznych. W rezultacie odkryto właściwości resweratrolu, który rzeczywiście stymuluje opisywane przez nas sirtuiny. Ostatecznie zidentyfikowano również inne substancje pochodzenia roślinnego, o podobnym działaniu. Związki te nazwano mimetykami restrykcji kalorycznej, których idealnym przykładem są polifenole, a w tym wspomniany wcześniej resweratrol.
Warto wiedzieć: aktywatorami sirtuin w organizmie jest m.in. resweratrol, kwercetyna czy fisetyna.
Czy sirtuiny aktywują tzw. geny długowieczności?
Badania wykazały, że sirtuiny wpływają na proces starzenia się organizmu: wykazują zdolność do wyciszania ekspresji genów starzenia, a właściwie prostarzeniowych. Mają również wpływ na transkrypcję, apoptozę, rozwój stanów zapalnych oraz odporność na stres. Co za tym idzie – potencjalnie sirtuina przyczyna się do wydłużenia życia, jeżeli dana osoba dba o jej prawidłowe stężenie.
Regulacja metabolizmu i inne funkcje białek Sir
Wybrane funkcje sirtuin:
- stabilizacja genomu i epigenomu,
- aktywacja procesu autofagii,
- wyciszanie przewlekłych stanów zapalnych,
- pobudzanie mitochondriów,
- inicjacja spalania glukozy i kwasów tłuszczowych.
Warto wiedzieć: sirtuiny to białka sygnałowe, które są zaangażowane w regulację metabolizmu. Wspomagają przy tym zachowanie szczupłej sylwetki.
Sirtuiny mogą ograniczać ryzyko rozwoju m.in. takich chorób jak:
- schorzenia układu krążenia,
- cukrzyca,
- choroba Alzheimera,
- nowotwory,
- pośrednio: astma, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zaburzenia metaboliczne, miażdżyca tętnic.
Sirtuiny – co jeść, by je aktywować?
Aby aktywować działanie sirtuin, możliwe jest w szczególności stosowanie diety SIRT. Należy wówczas wybierać produkty bogate w związki stymulujące te białka enzymatyczne. Oprócz diety sirtuinowej oraz restrykcji kalorycznych stosuje się także inne stresory, które aktywizują geny długowieczności. Należy do nich m.in. dieta niskobiałkowa oraz post przerywany.
Warto wiedzieć: do aktywacji sirtuin w organizmie człowieka przyczynia się również ekspozycja na skrajnie niskie i wysokie temperatury, a więc w szczególności morsowanie i korzystanie z sauny.
Sirtuiny – w czym są, gdzie je można znaleźć?
- Lubczyk
- Daktyle
- Czerwona cebula
- Czerwone wino
- Rukola
- Papryczka chili
- Kapary
- Kakao
- Kawa
- Oliwa z oliwek
- Zielona herbata
- Jarmuż
- Soja
- Truskawki
- Kurkuma
- Orzechy włoskie
Sirtuiny – w czym są, gdzie je można znaleźć?
- Lubczyk
- Daktyle
- Czerwona cebula
- Czerwone wino
- Rukola
- Papryczka chili
- Kapary
- Kakao
- Kawa
- Oliwa z oliwek
- Zielona herbata
- Jarmuż
- Soja
- Truskawki
- Kurkuma
- Orzechy włoskie
Na czym polega dieta sirtuinowa?
Dieta SIRT bazuje na założeniu, że przyjmowanie określonych pokarmów aktywuje sirtuiny. Dopuszczalne jest więc w jej ramach spożywanie wyłącznie wybranych produktów – to właśnie na ich podstawie należy przygotowywać codzienne posiłki. Ma być to przede wszystkim dieta niskowęglowodanowa, umożliwiająca stymulację sirtuin, a w rezultacie m.in. odchudzanie, czyli zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej i masy ciała.
Opisywana dieta składa się więc z określonych aktywatorów sirtuin, które należy łączyć z tłustymi rybami oraz dobrej jakości białkiem – np. jajami, drobiem czy serami. Leucyna oraz kwasy tłuszczowe omega-3 wykazują synergiczne działanie ze składnikami produktów diety SIRT, wzmacniając ich prozdrowotny wpływ na organizm człowieka.
Dieta SIRT – zasady
Dieta bazująca na żywności sirtuinowej składa się z dwóch głównych faz. Pierwsza z nich trwa siedem dni i jest wysoce restrykcyjna – w pierwszych trzech dniach następuje ograniczenie kalorii do zaledwie 1000 kcal dziennie, w kolejnych czterech do 1500 kcal na dzień. Druga faza trwa dwa tygodnie. Na tym etapie spożywa się trzy główne posiłki bogate w sirtuiny oraz jeden zielony sok dziennie.
Dieta SIRT – jadłospis
Będąc na diecie SIRT, można włączać do swojego jadłospisu następujące produkty:
- jarmuż,
- szpinak,
- rukola,
- seler naciowy,
- brokuł,
- fasolka szparagowa,
- szparagi,
- soja,
- czerwona cebula,
- kapary,
- chude mięso drobiowe,
- ryby,
- truskawki, jagody, borówki, maliny,
- cytryna, grejpfrut, pomarańcze, pomelo,
- pistacje, migdały, pekan, makadamia, orzechy włoskie,
- czarna kawa,
- czerwone wino,
- zielona herbata,
- oliwa z oliwek,
- kasza, płatki zbożowe, chleb gryczany,
- gorzka czekolada,
- kurkuma, imbir, mięta.
Jednocześnie należy zrezygnować z następujących artykułów:
- słone przekąski,
- produkty zawierające cukier,
- dania mączne,
- ziemniaki i inne warzywa skrobiowe,
- słodycze,
- żywność typu fast-food,
- produkty zbożowe (poza produktami z gryki),
- wysokoprzetworzone produkty mięsne.
Znaczenie cząsteczki NAD w aktywacji białek Sir
Jednak kluczowym elementem w aktywacji sirtuin w organizmie człowieka jest NAD+ – cząsteczka dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego, której stężenie może być uzupełniane poprzez dietę bądź poprzez odpowiednią suplementację czy wlewy dożylne z NAD+. Dieta SIRT jest restrykcyjna i wiąże się z wieloma ryzykami, w związku z czym ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników.
Terapia dożylna wzmacniająca aktywność sirtuin
Jeżeli chcesz zyskać dodatkowe informacje na temat właściwości sirtuin oraz sposobów ich aktywowania w organizmie człowieka, zadzwoń lub napisz – z przyjemnością odpowiemy na Twoje pytania. Dowiedz się więcej na temat terapii dożylnej stymulującej sirtuiny i upewnij się, czy taka kuracja byłaby korzystna w Twoim przypadku.
Chętnie odpowiemy nawet na najtrudniejsze pytania!
Źródła:
DNA repair, insulin signaling and sirtuins: at the crossroads between cancer and aging | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18508709/
Naturalne i syntetyczne modulatory aktywności sirtuin | Kosmos https://kosmos.ptpk.org/index.php/Kosmos/article/view/1690
SIRT1 contributes to telomere maintenance and augments global homologous recombination | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21187328/
Sirtuiny i ich rola w regulacji metabolizmu | Postępy Biochemii https://postepybiochemii.ptbioch.edu.pl/index.php/PB/article/view/254