Silne oczyszczenie organizmu z toksyn, czyli detoks. Potrzebny czy… szkodliwy? O diecie, ziołach i innych sposobach na detoksykację

najczestsze-objawy-spadku-testosteronu-i-hormonalna-terapia-zastepcza-testosteronem-trt

Oczyszczanie organizmu, znane też jako detoks, to temat, który od lat wzbudza zarówno zainteresowanie, jak i kontrowersje. Reklamy obiecują cuda – od usunięcia trucizn przez utratę wagi aż po poprawę zdrowia. Ale czy naprawdę potrzebujemy suplementów, diet sokowych i ziół, żeby pomóc naszemu ciału? A może organizm doskonale radzi sobie sam? W tym artykule przyjrzymy się, czym są toksyny, jak działa naturalna detoksykacja oraz na co warto uważać przy modnych kuracjach oczyszczających.

Czy toksyny to zbędne produkty przemiany materii?

Czym są toksyny? Naukowcy i lekarze nie stworzyli konkretnej definicji, jednak można przyjąć, że są to substancje chemiczne, które w określonych ilościach mogą szkodzić organizmowi (w dalszej części artykułu będziemy je nazywać również toksykantami i truciznami). Niektóre pochodzą z zewnątrz (egzogenne), a inne – z wnętrza organizmu (endogenne).

Do egzogennych trucizn zaliczamy:

Metale ciężkie (np. rtęć, ołów),
Pestycydy (np. dawniej szeroko stosowane związki fosforo- i chlororganiczne),
Zanieczyszczenia powietrza (np. dioksyny),
Alkohol,
Dym tytoniowy.

A czy toksyny endogenne to po prostu zbędne produkty przemiany materii? Nie, choć w pewnych sytuacjach rzeczywiście działają toksycznie na organizm. Takie metabolity są zbędne, ponieważ nie mają już zastosowania w organizmie i muszą zostać wydalone, np. mocznik, kwas moczowy, dwutlenek węgla (w przeciwieństwie do potrzebnych metabolitów, np. ATP, aminokwasy, kwasy tłuszczowe). Jednak toksyczne stają się dopiero w nadmiarze i organizm nie radzi sobie z ich eliminacją.

Toksyczne metabolity mogą powstawać w organizmie w wyniku:

Normalnej przemiany materii – za duża ilość amoniaku prowadzi do uszkodzeń mózgu, nerek i wątroby, zaburzeń metabolicznych czy zasadowicy, dwutlenku węgla – do kwasicy oddechowej, a bilirubiny – do żółtaczki,
Stresu oksydacyjnego – reaktywne formy tlenu, czyli ROS albo wolne rodniki, są naturalnym produktem procesów metabolicznych, ale w nadmiarze uszkadzają komórki.

Detoksykacja, czyli metabolizm i usuwanie toksyn

Czym jest detoksykacja? To połączenie metabolizmu i usuwania toksykantów, czyli ich biochemiczne przekształcenie w mniej szkodliwe związki, które mogą zostać wydalone z organizmu. W proces zaangażowane są różne enzymy, np. cytochrom P450, transferazy glukuronylowe czy transferazy glutationowe.

Oczyszczanie organizmu z toksyn – rola wątroby, nerek i jelit

Organizm nieustannie balansuje między produkcją, neutralizacją i eliminacją substancji potencjalnie toksycznych, a w oczyszczaniu kluczową rolę pełni wątroba, w której zachodzi proces detoksykacji. Składa się on z trzech głównych faz, które działają sekwencyjnie.

Faza I: Modyfikacja (aktywacja). Toksykanty (często o właściwościach lipofilowych) ulegają modyfikacji pod wpływem enzymów cytochromu P450. Do trujących cząsteczek zostają wprowadzone nowe grupy funkcyjne, m.in. hydroksylowe (-OH), karboksylowe (-COOH) lub aminowe (-NH2), co sprawia, że wykazują większą reaktywność.
Faza II: Koniugacja. Reaktywne toksykanty są sprzęgane z cząsteczkami zwiększającymi ich rozpuszczalność w wodzie, dzięki czemu łatwiej ulegają eliminacji z organizmu. Dochodzi m.in. do koniugacji z glutationem (GSH), siarczanowania (przyłączania grup siarczanowych -SO4), glukuronidacji (przyłączenia glukuronianu) oraz acytacji (przyłączenie grup acetylowych). Za każdy z tych procesów odpowiadają specyficzne enzymy.
Faza III: Transport i eliminacja. Po koniugacji toksykanty są transportowane z komórek wątroby do żółci lub krwiobiegu.

A jakie znaczenie mają nerki i jelita? To dwie główne drogi eliminacji trucizn. Substancje rozpuszczalne w wodzie są filtrowane przez nerki i wydalane z moczem, a mniej rozpuszczalne w wodzie – wydalane do jelit przez żółć i usuwane z kałem.

Co łączy procesy detoksykacyjne i tkankę tłuszczową?

Niektórzy specjaliści twierdzą, że najlepszym sposobem na usunięcie z organizmu zalegających trucizn jest schudnięcie (pozbycie się nagromadzonej tkanki tłuszczowej) połączone ze wsparciem naturalnych procesów oczyszczania. Dlaczego?

Wiele trucizn ma charakter lipofilowy („lubi” tłuszcze, czyli dobrze się w nich rozpuszcza). Jako przykłady można podać chociażby:

Polichlorowane bifenyle (PCB), związki dawniej używane w transformatorach, kondensatorach, farbach i uszczelniaczach. Bardzo stabilne, trudne do biodegradacji, kumulują się w środowisku i organizmach,
Dioksyny i furany, produkty uboczne spalania (np. w spalarniach śmieci), w produkcji pestycydów i papieru. Wysoce lipofilowe i odporne na degradację,
Pestycydy chloroorganiczne, np. DDT, heptachlor, aldrin, dieldryna. Wiele z nich zostało zakazanych w większości krajów, ale ze względu na trwałość mogą utrzymywać się w środowisku przez dekady oraz gromadzić się w organizmach,
Pestycydy fosforoorganiczne, np. chloropiryfos, paration. Są bardziej podatne na degradację niż pestycydy chloroorganiczne, ale ich lipofilność pozwala im kumulować się w organizmach.
Węglowodory aromatyczne wielopierścieniowe (WWA), np. benzo(a)piren, antracen, fluoranten. Powstają w czasie spalania paliw kopalnych i biomasy, procesów przemysłowych, grillowania potraw. Mogą przenikać do organizmu przez skórę, układ oddechowy i pokarmowy,
Metale ciężkie w formach lipofilowych. Niektóre metale tworzą lipofilne kompleksy, m.in. rtęć (organiczna, np. metylortęć) czy kadm.

Tkanka tłuszczowa pełni funkcję magazynu dla lipofilowych trucizn środowiskowych. Gromadzenie tych substancji w adipocytach (komórkach tłuszczowych) może zaburzać ich funkcje, prowadząc do dysregulacji metabolicznej. Brak enzymatycznych mechanizmów detoksykacji w tkance tłuszczowej powoduje, że szkodliwe substancje pozostają w adipocytach przez długi czas (to bardzo długowieczne komórki, których trudno się pozbyć…). A im większa ilość tkanki tłuszczowej, tym większa zdolność organizmu do magazynowania toksykantów!

Tkanka tłuszczowa działa jako „bufor”, izolując trucizny od bardziej wrażliwych tkanek i narządów. W ten sposób zmniejsza ich bezpośrednie działanie toksyczne na inne układy organizmu. W normalnych warunkach toksykanty pozostają w adipocytach i nie migrują do innych tkanek. Jednak zmiany w metabolizmie tkanki tłuszczowej, a konkretnie jej rozkład (np. podczas odchudzania), powodują uwolnienie trucizn do krwiobiegu i ich ponowną dystrybucję w organizmie.

To zjawisko jest niebezpieczne, ponieważ zwiększone stężenie toksycznych substancji w krwiobiegu może mieć fatalny wpływ na ważne narządy, w tym wątrobę czy mózg. Dlatego tak istotne w kontekście odtruwania organizmu (i niedopuszczania do zatrucia go) ma:

Prewencja otyłości i nadwagi,
Kontrolowane odchudzanie,
Wspieranie procesów usuwania toksyn.

Silna detoksykacja organizmu – na co uważać?

Lista sposobów na oczyszczenie organizmu, z którymi można się spotkać w Internecie i prasie, jest naprawdę długa. Pojawiają się na niej mniej i bardziej zaskakujące pomysły:

Posty (powstrzymywanie się od jedzenia przez określony czas krótszy lub dłuższy),
Spożywanie wyłącznie soków lub podobnych napojów (diety oparte na płynach),
Spożywanie określonych pokarmów (diety eliminacyjne lub restrykcyjne),
Suplementy diety lub inne produkty komercyjne mające wspomagać detoksykację,
Zioła o rzekomych właściwościach oczyszczających,
Oczyszczanie jelita grubego (stosowanie lewatyw, środków przeczyszczających lub hydroterapii okrężnicy),
Redukcja narażenia na czynniki środowiskowe (unikanie zanieczyszczeń i toksykantów w otoczeniu),
Sauna (wykorzystanie pocenia się do eliminacji toksycznych substancji),
Plastry detoksykacyjne na stopy.

Na co więc uważać? Decydując się na detoks, lepiej unikać metod oczyszczania organizmu, które obiecują natychmiastowe, cudowne efekty bez większego wysiłku z Twojej strony.

Niebezpieczne sposoby na „oczyszczanie” wątroby

Kilka potencjalnie niebezpiecznych (i, niestety, popularnych) metod na oczyszczanie wątroby, opisano w pewnym artykule opublikowanym w serwisie dietetycy.org.pl.

Herbaty ziołowe detoksykacyjne. Niektóre zioła mają np. działanie moczopędne, co może usprawniać odtrucie organizmu poprzez sprawniejszą eliminację szkodzliwych substancji z moczem. Jednak nadmierne lub nieumiejętne spożycie takich mieszanek może skutkować uszkodzeniem wątroby, porównywalnym do uszkodzeń spowodowanych niektórymi lekami! Zioła zawierają liczne związki chemiczne, które wymagają metabolizowania przez wątrobę, co może ją dodatkowo obciążać. Mało tego, niektóre z tych związków mogą mieć działanie hepatotoksyczne (uszkadzające komórki wątroby).

Lewatywa kawowa. Inwazyjna metoda, która polega na wprowadzeniu do jelita grubego roztworu kawy i wiąże się z ryzykiem wystąpienia poważnych działań niepożądanych (oparzenia odbytnicy i okrężnicy, zaburzenia elektrolitowe, infekcje).

Metoda Huldy Clark/Andreasa Moritza. Dwie podobne metody, które są oparte na spożywaniu roztworów soli Epsom (siarczanu magnezu), oliwy z oliwek i soku z grejpfruta (lub cytryny). Mają na celu usunięcie złogów żółciowych Jako dowód skuteczności kuracji pojawiają się luźne stolce, często zawierające zielone lub żółte grudki interpretowane jako usunięte „kamienie wątrobowe”. Obie metody są drastyczne i nieprzebadane naukowo.

Dieta oczyszczająca organizm = głodówka?

Ekstremalne diety oczyszczające i długotrwałe głodówki mogą prowadzić do niedoborów składników odżywczych, osłabienia organizmu oraz zaburzeń metabolicznych. Organizm został wyposażony w naturalne mechanizmy oczyszczające, a stosowanie drastycznych metod może zaburzyć jego równowagę i funkcjonowanie. Jeśli chcesz schudnąć w bezpieczny sposób, w naszej klinice możesz skorzystać z pełnego wsparcia w leczeniu nadwagi i otyłości.

Co warto robić, żeby oczyścić organizm z toksyn?

Zamiast polegać na niesprawdzonych metodach, warto wspierać naturalne mechanizmy oczyszczania organizmu poprzez:

Zbilansowaną dietę. Spożywanie zrównoważonych posiłków bogatych w błonnik, witaminy i minerały.
Regularną aktywność fizyczną. Ćwiczenia poprawiają krążenie i procesy metaboliczne.
Odpowiednie nawodnienie. Picie wystarczającej ilości wody wspiera funkcje układu moczowego.
Unikanie szkodliwych substancji. Ograniczenie spożycia alkoholu, unikanie palenia tytoniu i ekspozycji na skażenia środowiskowe.

Program chelatacji i oczyszczania w VitMeUp – wspomaganie pracy wątroby i układu pokarmowego

Oczywiście codzienna profilaktyka jest najważniejsza i nigdy nie należy z niej rezygnować, jednak w razie potrzeby warto sięgnąć po bardziej zaawansowane metody wspierania procesów oczyszczających. W naszej klinice oferujemy dobrany indywidualnie program chelatacji i oczyszczania.

To kompleksowa terapia mająca na celu głęboką rewitalizację organizmu poprzez usunięcie toksycznych substancji, metali ciężkich oraz złogów lipidowo-cholesterolowych z naczyń krwionośnych. Szczególnie polecamy ją pacjentom z problemami krążeniowymi (np. miażdżycą) i osobom narażonym na działanie metali ciężkich, dymu tytoniowego, środków ochrony roślin czy innych trucizn, które mogą pojawić się w miejscu pracy. Na czym polega nasz program?

Konsultacja lekarska. Indywidualna ocena stanu zdrowia pacjenta oraz kwalifikacja do terapii chelatacyjnej.
Podstawowe badania laboratoryjne. Ocena parametrów krwi i funkcji narządów wewnętrznych w celu dostosowania terapii do potrzeb pacjenta.
Onkopakiet. Zestaw badań przesiewowych w kierunku markerów nowotworowych, umożliwiający wczesne wykrycie ewentualnych zmian nowotworowych.
Analiza pierwiastkowa włosa. Badanie pozwalające na ocenę poziomu minerałów i metali ciężkich w organizmie, co pomaga w precyzyjnym dostosowaniu leczenia.
Terapia chelatacyjna. Podawanie dożylnych wlewów z użyciem chelatorów, takich jak EDTA, które wiążą metale ciężkie i ułatwiają ich usunięcie z organizmu.
Suplementacja. Uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów w celu wsparcia procesów detoksykacji i ogólnej regeneracji organizmu.
Wlewy kwasu alfa-liponowego. Podawanie dożylne kwasu alfa-liponowego, który działa jako silny antyoksydant, wspomagając regenerację komórek i neutralizując wolne rodniki.
Odrobaczanie preparatami Narum. Stosowanie naturalnych preparatów probiotycznych w celu eliminacji pasożytów i poprawy funkcji jelit.
Probiotykoterapia z wykorzystaniem Narum. Odbudowa naturalnej flory bakteryjnej jelit poprzez podawanie wysokiej jakości probiotyków.
Mumio z biominerałami i wapniem. Suplementacja mumio, naturalną substancją bogatą w minerały, w celu wzmocnienia układu odpornościowego i wsparcia procesów regeneracyjnych.
Dekolonizacja – bakterie Narine. Stosowanie specjalnych szczepów bakterii probiotycznych w celu eliminacji patogenów i odbudowy zdrowej mikroflory.

To jest pełny skład pakietu, jednak pamiętaj, że nie musisz skorzystać z każdego elementu. Terapia chelatacyjna w VitMeUp jest przeprowadzana pod ścisłym nadzorem medycznym, z indywidualnym dostosowaniem planu leczenia do potrzeb każdego pacjenta. A jakie korzyści pacjenci odnoszą z programu chelatacji?

Oczyszczenie naczyń krwionośnych. Usunięcie blaszek miażdżycowych poprawia krążenie i może zmniejszyć ryzyko zawału serca czy udaru mózgu.
Detoksykacja organizmu. Eliminacja metali ciężkich redukuje stres oksydacyjny i poprawia funkcjonowanie organizmu.
Głęboka rewitalizacja. Pacjenci często zauważają poprawę samopoczucia, zwiększenie energii, poprawę kondycji skóry, włosów oraz funkcji poznawczych.

Detoks, czyli jak organizm się oczyszcza z trucizn – podsumowanie

Oczyszczanie organizmu, zwane potocznie detoksem, od lat budzi kontrowersje. Z jednej strony mamy liczne diety, suplementy, zioła i terapie reklamowane jako sposób na „usunięcie toksyn”, utratę wagi i poprawę zdrowia. Z drugiej – badania naukowe podkreślają, że zdrowy organizm, dzięki pracy wątroby, nerek, jelit i skóry, radzi sobie z eliminacją szkodliwych substancji bez konieczności stosowania specjalnych kuracji.

Podsumowując, detoksy bywają bardziej marketingowym chwytem niż realną potrzebą zdrowotną. Zamiast polegać na restrykcyjnych metodach, warto zadbać o holistyczne wsparcie organizmu poprzez zdrowy styl życia, a w przypadku wątpliwości dotyczących toksyn czy niepokojących objawów – skonsultować się z lekarzem. Pamiętaj: to codzienne nawyki, a nie szybkie rozwiązania, budują fundamenty dobrego zdrowia.